Roken tijdens de zwangerschap

Roken tijdens de zwangerschap

Moeders mogen tijdens zwangerschap niet meer roken en drinken, zegt de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming in een advies aan ministers. Ongeboren kinderen moeten zonodig onder toezicht worden geplaatst. Vier vragen over dit plan. En: wat vinden wij hier eigenlijk van, vragen Claudia de Breij en Jessica van Geel zich af.   Claudia: ‘Mijn nichtjes, he? Die twee leuke gezonde sterke vrouwen? Dik in de veertig inmiddels. Toen mijn tante in verwachting van ze was heeft ze volgens mij wel een heel klein beetje gerookt.’ Jessica: ‘Serieus?’ ‘Ja. Best veel ook misschien. Want dan kreeg je niet zulke áchterlijk grote kinderen, was het verhaal, en dan viel de bevalling tenminste mee. ’ ‘Je zou je tante moeten aangeven. Alsnog.’ ‘Ach. Dat moet je ook een beetje in de tijd zien, toch. En al die zwartwitfoto’s van de Tour de France die nu in alle bijlagen staan, van wielrenners die achterin het peloton lekker een sigaretje opsteken?’ ‘Dat was op zich wel een jaar of dertig voor de conceptie van jouw nichtjes, he.’ ‘Oh ja. Maar goed. Wat vínden we hiervan? Mag de overheid zo ver gaan? Deze nieuwe plannen zijn niet eens meer tot achter de voordeur, maar tot achter de buikwand. Wordt dat niet een beetje Orwelliaans 1984? Anderzijds, welke dwaas gaat er nu nog roken tijdens de zwangerschap?’ ‘Ja, alsof je dat type hiermee bereikt. Alsof een vrouw met dikke buik die nu een pakje per dag wegstoomt denkt ‘Hee, maar wat zegt Postbus 51 hier eigenlijk van?’ Ik denk ook dat deze wet – als die er komt – niet bedoeld is voor ons, maar voor echt extreme gevallen. Dat soort dingen dóen wij niet.’ ‘Hm hm. Ons soort mensen…’ ‘Nou ja. Toen die strenge verpleegster van het consultatiebureau langskwam om een hielprik te geven, was ik al bang dat ze me zou arresteren omdat het huis niet netjes opgeruimd was. Maar hoe zit het, heb jij nooit gesmacht naar een sigaret toen je zwanger was? Of een wijntje op zijn minst?’ ‘Nee, ik zat toen in zo’n periode van, hoe noemt Kees van Kooten dat, de kick van het niks. Helemaal clean. En dat dan heel lekker vinden. Maar ik heb wel tot vlak voor de bevalling doorgewerkt, wat net zo slecht schijnt te zijn als roken trouwens. En zitten. Zit jij nou? Zitten is het nieuwe roken, he?’ ‘Ik ga staan.’ ‘Maar jij dan? Wilde jij roken en drinken tijdens de zwangerschap?’ ‘Helemaal niet. Ik heb geen druppel gedronken… Of, nou ja, heel af en toe een rode wijn. Deed Liesbeth List ook. Die dronk een glaasje per dag, heeft ze ergens gezegd. Schijnt helemaal niet zo slecht te zijn.’ ‘Daar zijn ze ook op teruggekomen hoor.’ ‘Het is een gezonde jongen geworden!’ ‘Ach, die jongen. Oké dan.’ ‘Echt. Ik was zo blij dat ik eindelijk zwanger was. Ik heb maandenlang – en dan bedoel ik voordat ik ook maar iets van een bevruchte eicel in me droeg – extra vitamine en foliumzuurtabletten geslikt. Maanden. En veel gesport. Maar goed. Het blijft lastig. Ik zie nu nog genoeg moeders om me heen die na hun zwangerschap er meteen weer een opsteken en een glas inschenken. Zij zullen het ook wel moeilijk hebben gevonden.’ ‘Weet je nog dat Jeanine een sigaret rookte toen, met die dikke buik? En ze zei: ‘Ik heb vandaag even geen babydag’.’ ‘Oh ja, haha. Dat jij toen zei: ‘Ik hoop dat de baby ook geen mamadag heeft dan. Genant.’ ‘Ja. Maar ze maakte ’m wel uit.’ ‘Laatst stak ik bij een barbecuefeestje een sigaret op en zei de kleine: ‘mama, je mag niet roken!’ Confronterend.’ ‘Maar of de overheid dat nou moet zeggen? Wie gaat het controleren? Dat is de vraag.’ ‘Ach, we hebben toch onze vrienden en familie. Zij zouden ons wel op de vingers tikken. En volgens mij is er geen controlerender macht ter wereld dan die van moeders onderling. Ik zou van de corrigerende blik van mijn vriendinnen meer schrikken dan van de politie.’ ‘Ik ook. Behalve in Den Haag misschien.’ ‘Misschien moeten we gewoon iedere rokende zwangere koppelen aan een andere moeder. Die alleen streng kijkt en zegt: ‘Nou ja, je moet het zélf weten.’ En dat ze dan een tarwegras-smoothie gaat maken.’

Roken tijdens de zwangerschap

Verschenen in NRC Handelsblad en nrc.next